Als ik iets leuk of uitdagend vind om te doen kost het mij geen energie’. Geloof jij dat ook.? ‘Ik heb een interessante baan (kost geen energie), autorijden vind ik ontspannend en ik ben gek op mijn kinderen dus daar wordt ik echt niet moe van. Drie avonden in de week flink sporten daar krijg ik energie van en het kost mij juist veel energie als ik de boel de boel eens moet laten.’

Forget it ! Alles kost energie: leuk of niet leuk, interessant of niet boeiend. Natuurlijk, op leuke dingen kun je het langer volhouden maar alles kost energie.

Je energievoorraad is beperkt.
We denken bij stress meestal aan spanningsvolle of vervelende situaties maar ook onvoldoende herstel leidt tot stress. Ons stresssysteem is namelijk actief op alle momenten dat je alert ben of iets moet presteren. Zo kunnen we ons aanpassen aan moeilijke situaties. Het stresssysteem regelt dat er energie naar de cellen gaat zodat je er een tandje bij kan zetten en is 24/7 actief. Het voorziet je als het nodig is van energie om te kunnen vluchten of vechten; de spieren spannen zich, ademhaling versnelt en je hartslag is wat hoger. Daar merkt je doorgaans weinig van.

We blijven in ons stresssysteem primitief en zijn niet mee geëvolueerd. Je lichaam maakt geen onderscheid tussen je in het zweet werken voor je plezier of omdat er iets vijandigs is. Dus ook als je je niet gestresst voelt staat je stress systeem aan en zorgt voor voldoende suiker in je bloed. Het altijd bezig zijn, zonder voldoende rust en ontspanning houdt geen mens vol. Ook in een succesvol en interessant leven kun je overbelast raken als er onvoldoende herstel is.

Presteer-stress
Energieverlies gaat langzaam en wordt vaak niet herkend; je bent enthousiast en hebt immers niets te klagen. Behalve natuurlijk dat je het altijd druk hebt, maar daar klagen vooral je partner en kinderen over.

Als je energie afneemt is de verleiding groot om op wilskracht door te gaan. ‘ Kom op, van hard werken gaat niemand dood’. Je pept jezelf op, zet je over je vermoeidheid heen en je lichaam doet automatisch beroep op het stress systeem. We noemen dit presteer-stress of compensatie-stress. En dat is altijd een dure vorm van energie. Vergelijk het maar met iets willen kopen als je geen geld hebt. Je moet het lenen bij de bank en met rente terugbetalen.

Ook het presteren van energie die er niet is moet duur terugbetaald worden; het kost je extra hersteltijd. Neem je die tijd niet en herstel je onvoldoende dan zal je werktempo afnemen, alles gaat moeizamer en iedere inspanning gaat meer energie van je vragen. Wat eerder een fluitje van een cent was lijkt nu een hele klus.

Covey gebruikt de metafoor van de zaag die je scherp moet houden zodat je succesvol kunt presteren. Met een botte zaag (weinig energie) lukt niets; energie is de motor van alles. Om scherp en succesvol te blijven heb je energie nodig.

Je batterij weer opladen
Normaal gesproken ben je na een nacht slapen weer fit en heb je energie en zin om weer aan de dag te beginnen. Als je alert bent merk je hetvwanneer je een energietekort opbouwt en ‘ in de rode cijfers’ komt. Aan het eind van de werkdag presteer je slechter, je komt moe thuis en hoopt dat ze je even met rust laten. Je hebt ’s avonds geen puf meer om iets te doen en ontspannen lukt ook niet. Netflixend stel je het naar bed gaan uit want de slaap krijg je toch niet zo goed te pakken. In het weekend duurt het zeker een dag voor je tot rust komt.

Dan is het zaak om bewust tijd te nemen om je batterij weer op te laden en extra te investeren in rust en ontspanning. Op verschillende manieren kun je herstellen en weer energie opdoen.